Tuesday, September 28, 2010

SARA KABA HENRY KAIJI GAM A PRAT LABAU DAW - V

LUNG ZANG AWNG MYE HTEN ZA MAT AI HPANG
Lung Zang Mare Buga hten run mat wa ai ten hta, In Daw Gyi, Na Mawn Mare lit hkam Sara Tangbau Ze Lum yan nu wa ni a tsawra lakawn la ai marang e shata (4) ram, Sara Kaba yan nu wa ni a dum n ta hta nga shingbyi n gun a wai la lu saga ai.

Hpung Magam Htawt Sit Gun Ai
Dai ten na Mohnyin Ginwang Up rai nga ai Wa Jau Joseph Gawlu Gam a matsun madun ai hte maren 1976 ning August shata (12) ya shani Na Mawn Mare kaw na Hopin de htawt sit shanu nga let, Hopin Mare a lit hkam Sara hku nna magam gun hpai wa ai gaw dai ni n dai ten du hkra rai nga ai.
Hopin Mare du ai hpang Shangai shaprat ai Kasha ni
  1. Paul Kaiji Naw Awng (Labau ka ai wa)
  2. Joseph Kaiji La Doi
  3. John Kaiji Tu Lum
  4. Bosco Kaiji Tang Gun (n nga mat sai)
  5. Mary Kaiji Roi Nu
  6. Francis Kaiji Yaw Htung
  7. Cecilia Kaiji Htu Lum (n nga mat sai)
  8. Columban Kaiji Hka Li
  9. Blaise Kaiji Ji Pan ni rai nga ai.
Hopin Mare kaw shanu nga let lit la yu gawan ai Mare Buga ni
12/8/1976 ning kaw nna 1980 ning lapran 
1. Hopin Mare 
2. Nam Yang Mare
1980 ning kaw nna Ginwang Up Wa Jau Donald Hkawng Lum (Mohgaung) a matsun madun ai hte maren 1985 ning Jun shata du hkra matut gawan ai mare nig aw,
1. Hopin Mare
2. Pyin Chyaing Mare
3. Min Kung Mare
4. Taung Ni Mare
5. Sa Maw Mare
6. Kawa Yang Mare Buga ni rai nga ai.
1985 ning, Mohgaung hte Mohnyin Jau Ginwang bai garan ai kaw na Mohnyin Jau Ginwang hta maut yu gawan ai mare nig aw,
  1. Hopin Mare
  2. Tawng Oo Lwin Mare
  3. Da Gun Mare
  4. Wa Baw Mare
  5. Hka La Ya (40)
  6. Hka Ma Ya (388)
  7. Hka Ma Ya (389) ni rai nga ai.
Lit Shatsam Hkrum ai lam
  1. 1986-1990 ning hta Mohnyin Jau Ginwang a shawng na Tarahkaw Sara Committee a Ningbaw
  2. 1988-1993 Myitkyina Saradaw Ginwang, Rudi Tarahkaw Committee a Ningtau Amu Madu
  3. 1980-1985 Hopin Sara Ginwang, In Daw Gyi Sara Ginwang, Na Mawn Sara Ginwang n dai Ginwang (3) a hpa awn Ningbaw
  4. 1982 ning hta Myitkyina Saradaw Paul Zinghtung Grawng kaw nna, Jau ni n du gawan lu ai tsang gang ai Buga hkan na hpung masha ni hpe Num Hkungran hte Kashin Kamun Sacraments chyeju kumla jaw ya na mut shatsam lai wa sai.
Magam Bungli Awng Dang Ai Lam Ni
  1. 1976 ning Hopin Mare de nnan du wa ai ten hta Hpung htinggaw (27) sha nga ai rai tim, 2008 ning shaning (32) ning lapran Hpung htinggaw (160) jan maden law htam wa sai. Ya ten hta Hpung Htinggaw (200) jan mat wa sai.
  2. Shayi Sha Lucia Jinghpaw Lu Ra hpe Mama tai wa lu hkra lam matsun la lai wa sai,
  3. Shayi Sha N Hkum Ja Tsin hpe mung Jinghpaw Myu Sha ni hta na shawng n nan na Kaja ai Sagurem Wa, Mama hpung na Mama tai wa lu hkra lam matsun la lai wa sai.
  4. Hopin Mare hta eka (6) jan kaba ai Nawku Jawng Wang hpe mung lu mari da sai.
  5. Hopin Sara Ginwang Sin Praw, Nam Jun kaw 1957 ning Sasana Shang hpang ai 2005 ning hta (50) ning hpring ai masat ding sat Ja Jubali U Dang Kaba langai hpe Du Jum Hpang Gau Dau Lum hte Du Mawun Ja Ing n ta masha ni alu madu tai nna, Hopin hpung masha ni yawng jawm pawng nna masat Masat U Dang Kaba hpe mung galaw da lu sai.
Tarahkaw Sara/ma sha tsam ai
  1. Sara Peter N Tsin Awng 1982-1984 ning lapran Myawng Mya Chyum Jawng lung la  nna ya Mohnyin Mare lit hkam Sara magam gun hpai nga ai.
  2. Sarama Mary Kumhtat Htu Bu 1990- 1992 ning Myawng Mya Chyum Jawng lung la nna ya Hopin Sara ginwang ningtau Sara magam gun hpai nga ai.
  3. Sarama Clara Gawlu Kaw Lum 1992-1995 ning Lashio Chyum Jawng lung la nna ya Mohnyin Mare hta magam gun hpai nga ai.
  4. Sara Joseph N Gum Tang Gun 1995-1997 ning Myitkyina San Luka Chyum Jawng lung la nna ya Hopin, Da Gun mare lit hkam magam gun hpai nga ai.
  5. Sarama Rosa Mwihpu Bawk Ja 2001-2003 ning Myitkyina San Luka Chyum Jawng lung la nna ya Hopin, Sin Praw Sara Ginwang ningtau Sara magam lit hpe gun hpai nga ai.
Ya dai ni ten du hkra Hopin Mare, Sinna Lawk Mya Ze Yar kaw Sara Jan Monica N Hkum Kai Htang, kashu kasha ni hte shanu nga let Karai Kasang a mu magam hpe matut gun hpai shakut nga ai.

Kaiji Naw Naw

Saturday, September 25, 2010

SARA KABA HENRY KAIJI GAM A PRAT LABAU DAW - IV

LUNG ZANG AWNG MYE MARE HTEN RUN MAT AI LABAU

Hkung ga la ra ai,
Mungdan a kanu kawa ningbaw ningla ni hpang de, Anhte a Mung Hpawng Myanmar Mungdan, Jinghpaw Mungdaw, Mohnyin Ginwang In Daw Gyi Lung Zang Awng Mye Mare hten rum mat wa ai labau gadun hpe tsun hkai dan na n ngai.

Lung Zang Awng Mye Mare ngu ai gaw 1965 ning hta Myen Hpyen ni e gawt Kahkyin shing gyim da ai mare rai nga ai.

Jinghpaw mungdaw, mung masa kasu gabrawng wa ai majaw, Nanhte Jinghpaw ni nanhte a mare buga ni hta n mai nga machyu sai, dai majaw Lung Zang mare makau kaw Lung Zang Awng Mye mare de la nna dai de wa shanu nga mu nga nna Hpyen la ni gawt Kahkyin da ai re.

N dai Lung Zang Awng Mye mare hta Myen Hpyen ni gawt kahkyin la hkrum ai mare buga ni gaw-
1. Mu Su Mare
2. Brang Gum Mare
3. Brang Hkam Mare
4. Ning Ja Mare
5. Pyi Sang Mare
6. Ja Hpyi Mare
7. Pan Loi Mare Kaji
8. Pan Loi Mare Kaba
9. Nam Dara Mare
10. Kum Ba Mare
11. Bum Sin Mare
12. Hka Chyang Mare ni rai nga mali ai.

N dai Lung Zang Awng Mye Mare gaw htinggaw yawng (130) daram shanu machyu nga ai mare kaba rai nga ai.

Dai Awng Mye mare gaw, Lung Zang ngu ai Myen Sam mare makau kaw de da ai mare rai nga ai. N dai Lung Zang mare hta Myen Hpyen Dap jung da ma ai. N dai Lung Zang mare na Myen Hpyen Dap hpe Shanglawt Hpyen Hpung ni laning mi hta n law htum kalang mi grit htum sa htim gap gasat ai hpyen dap rai nga ai.

1976 ning April shata (25) ya laban jahpawt manap hkying (4:00 - 5:00) ten myi mu n mu re ai ten hta, Du Kaba Awng Shin, Du Za Tau Gam, Hka Chyang ning htawn Du Kaba N Gyem Brang ni woi awn ai Shanglawt Hpyen Hpung kaba gaw Lung Zang myen hpyen Dap hpe sa htim gap gasat ma ai.

Dai Myen Hpye Dap No gaw (Hka La Ya – 15) rai nga ai. Shanglawt Hpyen Hpung ni gap gasat nga ai ten jahpawt hkying (7:00) ten Lung Tung, Chawng Wa de na hpyen karum ni du shang wa nna di hpyen hpung ni e wang gap dat jang Shanglawt hpyen hpung nig a n htang hting nut hprawng yen mat wa ma ai. Mare kaw na mung chying sha ni hpe kayin hkye makwp maga lakawn la ai lam n nga ai sha yawng hprawng yen kau da ma ai.
Shanglawt Hpyen Hpung ni hting nut yen mat wa ai hpang gaw Myen Hpyen Hpung ni gaw anhte Jinghpaw ni shanu machyu nga ai Awng Mye Mare hpe chyawm wang shing grup la nna anhte mare masha ni hpe shaga kahkyin la ma ai.

Mare makau hkan hprawng machyu makoi nga ai ni hpe shaga kahkyin la nna mae masha shada da bai kahtap shaga la hkat sha ngun nna, yawng bai wa ma rit, anhte mare masha ni mare de bai n wa jang anhte a mare wan nat kau ya na nga jahtau marawn shaga sha ngun ai.

Mare masha ni hpe Myen Hpyen ni hkan marawn shaga sha ngun hkrum ai yen gaw
1. Slg. Maran Zau Hkun
2. Slg. Daw Jawng Gyung Ze gaw n ta shangu numgaw kaw lung tsap nna mare masha ni hpe marawn shaga ai wa re.
Mare masha ni gaw tinang a dum nta wan nat kau ya na nga ai majaw malawng maga mare de bai n htang wa shajang wa ai. Shaloi Myen Hpyen La ni gaw mare ka ang na Slg. Zahkung La Je a nta man ang lam n tsa e jahpawng da ma ai.

Dai shaloi La ni yawng hpe San Jep sagawn nna, Nan hte K.I.A Shanglawt Hpyen amyu ni rai madai nga nna A DUP ZING RI ZING RAT ma ai. Num sha ni hpe gaw n ta wang langai mi kaw gawt bang da nna Bu Hpun Palawng ni yawng RAW kau ya nna, lagaw lahkawng a lapran ka-ang Shingna Hpe N Da Hku Madi Bang nna Dung Rawt, Dung Rawt di nna sha tsang ZING RI ma ai. N dai Num Sha ni a HKU ni YU YU MU, Shangtawt Hpyen La ni shang ai HKU ni rai nga ai nga nna jahpoi a sawng asang zingri ma ai.

Dai kaw nna mare masha kaji kaba yawng hpe Lung Zang Mare Hpye Dap de gawt kahkyin da ma ai. La ni hpe gaw Mare na mung chying sha ni a U, Wa, Dum Su yam nga sutgan hkum sum hpa hpe woi lahkawn la shangun nna shan hte Hpyen Dap de hpung hte hpung rai nna gawt woi wa nna, Hpyen Dap du jang La sha ni yawng hpe Bu Hpun Palawng raw kau sha ngun nna, Jan Prang e SHAGUM HKU DAGUP TAWN DA nna shani tup jan lam tawn da ma ai.

Shan hte Hpyen La ni kam jang shaga sharawt la nna HPUN TAWNG, NING WA, N HTU ni hte a dup zingri zingrat sha tsang ma ai. Num sha, Ma kaji hte Gum gai ni law law hpe mung Hpyen Dap n daw pa e shani ting JAN LAM, HKA HPANG GARA, LUSHA SHA KYET jam jau shakyin zingri sha tsang ma ai. Num sha ni hte Ma kaji ni shat kan si, hka lu mayu ai nga tsun jang a DUP ZING RI JAHKRIT SHAMA SHATSANG ma ai.

Hpyen Dap n daw pa e A DUP ZING RI nga ai shaloi SLG. NUM RI TANG gaw zingri ai hpe n dang hkam sharang lu ai majaw, Zing Ri nga ai lapran kaw nna rawt hprawng mat wa ai ten e Hpyen La ni jawm shachyut GAP nna dai kaw nan HKA LA SI MAT wa sai. Shi gaw yawng a shawng e shi hkrum mat wa sai.

Dai hpang e anhte La ni hpe shagum dagup taw nga shangun ai kaw nna shaga sharawt la n htawm ZINGRI NGUT JANG shan hte Hpyen La ni shada da myi n sam madun hkat nna Hpyen La ni yawng gaw shanhte a Si Nat ni hta N Ri Shachyawp la ma ai. Dai kaw nna gaw La ni marai (7) daram hpe shawng LUPWA de woi sa wa nna sa Gap Sat hpang wa sai. Hpyen La ni hpang de na Gap Sat hpang wa ai hte rau “Shi Asak” gaw kam sham ai hte myit masin kata hku nna, Hpan Madu Karai Kasang Wa kaw hkyu hpyi lajin la nna myidi chyip hprawng mat wa ai. Dai shaloi e Myen Hpyen La ni lapai lahkra lahkawng maga hku nna, hkan shachyut gap ma ai rai tim, “ Shi” gaw dai GAP SAT nga ai tsin yam tsin dam kaw nna lawt mat wa lu sai.

Matut nna hpung hte hpung rai LUPWA de woi sa nna GAP SAT kau ai marai (23) tup re. N dai marai (23) hte a Moi Mang ni hpe LUP N HKUN Langai hta sha lup da ma ai. N dai LUPWA hta gap sat hkrum lai mat wa sai ni a mying jahpang gaw lawu na hte mare re ai.

1. Slg. Zahkung We Hka, Asak 65
2. Slg. Zinghang La, Asak 25
3. Slg. Naw Gu Zau Tang, Asak 45
4. Slg. Naw Gu Zau Tang, Asak 45
5. Slg. Maran Zau Hkun, Asak 55
6. Slg. Mahkaw Lum, Asak 35
7. Shd. Jang Maw La, Asak 27
8. Slg. Dashi Kum, Asak 41
9. Slg. Hkamlun Zau Tu, Asak 45
10. Slg. We Je, Asak 42
11. Slg. Zahkung Je Hkawng, Asak 40
12. Slg. Zau Tang, Asak 50
13. Slg. Nummi Naw, Asak 35
14. Slg. Numri Tang, Asak 39
15. Slg. N Hkum Mahku, La Asak 36
16. Slg. Zahkung Lum Hkam, Asak 54
17. Slg. Hpau Yam Gam, Asak 38
18. Slg. Dabang Dai Hkawng, Asak 52
19. Slg. DAw Jawng Gyung Ze, Asak 60
20. Slg. Numdaw Daw Yawng, Asak 64
21. Shd. N Dau Htun Asak, 15
22. Slg. Mangshang Sau Chyang, Asak 46
23. Slg. Ban Zing La, Asak 45

Awng Mye Mare kata Sat Kau hkrum ai Kanu Kawa ni a mying jahpan gaw lawu de na hte maren rai nga ai-
1. Slg. N Hkum Zau Tang Asak 102
2. Jan Hpau Yu Htu Asak 90
3. Jan Gum Tung Kaw Asak 95
4. Jan Tang Bau Htu Asak 70

Sat hkrum lai mat sai ni yawng marai (27) tup rai nga ai.

Dai shani Myen Hpyen La ni ROI RIP Hkrum ai Num Sha ni gaw-
1. Hkam Hpai Kaw
2. Mahkaw Lu
3. Bang Gat Htu
4. Hpau Wung Lu
5. Yaw Sawng
6. Ma Bu ni rai ma ai.

Anhte a Awng Mye Mare hpe mung dai shani jang n ta langai mi pyi n ngam hkra yawng WAN NAT shamyit kau ya ma ai. Kahtawlik Nawku Jawng, Hkalup Nawku Jawng hte laika sharing jawng n dai masum sha wan nnat ai ngam da ya ma ai.
Shana de jan du wa ma ga de gaw jahpawng da ai kaw nna wa mayu ai ni yawng hpe wa shangun ma ai, wa na ahkang jaw ma ai. N wa mayu ai ni hpe gaw Asuya Laika Sharin jawng de manam yup shangun ma ai.

N dai Lung Zang Awng Mye Mare gaw 1976 ning April shata 25 ya shani kaw nna anhte Wunpawng Amyu Sha ni gadai mung n nga mat sai, myen sam amyu ni a yi, sun, hkkau na shara ni tai mat wa sai.

N dai Mare Masha ni gaw Nam Mawk Kam, He Pu, Man Mau, He Ba, Na Mawn, Hopin, Nam Sheng, Kamaing, Kahtan Yang, Chya Hkrau, Loi Seng, Myitkyina Chyun Pyin Ta, Lekone, Zi Lun ni hte n kau mi gaw Sam Mung maga de du hkra bra garan nga machyu mat wa sai lam chye lu ai.

Dai shani Mare Nat, Masha Sat ai kaw woi awn ai Ningbaw ni gaw-

U Maung Myint (Gyi Jum)
U Thaing Awng (Gyi)
U Htay Lwin (Lat Gyi ) ndai ni re ai lam chye lu ai.

Hkawp hkungga ging ai Mungdan a Kanu Kawa ningbaw ningla ni hpe anhte a Lung Zang Awng Mye Mare na mung chying sha ni yawng a malai Ngai “Kaiji Naw Naw” kaw nna lahta de tang madun lai wa sai mabyin ni hta, Amyu Mung Chying Sha ni a Du Daw Sai Hkaw, Si Hkrung Si Htan hte Mare Buga Dum n ta, U, Wa, Yam Nga, Yi, Sun, Hkau Na, Ding Hku Sut Gan Hkum Sum hpa yawng GIN LUT kau ai gaw,

Hpan Madu a MARA rai kun?
Myen Hpyen Asuya a MARA rai Kun?
Shang Lawt Asuya a MARA rai kun?
Anhte Mung Chying Sha ni a MARA rai kun?

N dai mahtai hpe “GA LOI, GA DAI” wa htai ya lu na kun?

Htai ya na hpe myit mada la nga let,

*(Sara Kaba Henry Kaiji Gam gaw, n dai zawn Myen Hpyen ni a dup zingri zingrat, sat, nat ai kaw na Karai Kasang a Shaman Chyeju a majaw lawt lu wa ai re.)

Kaiji Naw Naw

SARA KABA HENRY KAIJI GAM A PRAT LABAU DAW - III

SARA KABA HENRY KAIJI GAM A MA PRAT
Ma kaji ten hta Kanu yan Kawa a up hkang lanu lahku bau makawp maka ai shing wun kata hta myit pyaw myit sim sa ai hte nga kaba wa sai. A sak (12) ning ten kaw nna kasha kaba wa mahtang rai nga ai majaw Kanu Kawa, Kanau ni yawng hpe bau makawp maka ai amu rai nga ai yi sun hkau na galaw jaw n na dinghtu hta karum shing tau woi lakawn la wa sai.

Hpaji hte Ma prat
Laika hpaji sharing la na ten hta nam kahtawng re ai sha n ga, Kanu Kawa yen hte Kanau ni yawng hpe bau makawp maka ra ai majaw laika hpaji lawu tsagn hpaji madang hte sha myit shadik la ra mat ai. Dai majaw Sara Kaba Henry Kaiji Gam a hpaji madang gaw “HPA TSUN N RA” madang rai nga ai.

Tinang a mare Kahtawng, Buga ni hta galaw ai nawku hpung shamu shamawt lam ni, ramma shamu shamawt lam ni hta mung ra ai magma bungli ni hta n hprai ai sha masha yawng kabu myit dik myit pyaw hkra lit la woi awn galaw chye nga ai.

Makam masham lam ni hta mung naw kaji ai ten kaw na grai myit lawm ai hte shakut shaja la chye ai hte Kanu Kawa, myitsu salang ni tsun sharin ai lam ni hpe mung hkap la chye nga ai. Yu ngwi mahkawn ni hta mung grai myit lawm ai hte sharing hkaja la lai wa sai.

Hpung Shang wa ai Prat
Hkalup hkristan hpung htung hku nna mayaw htinggaw de ai Kanu yan Kawa kaw na shangai chying hkai wa ai re. Rai tim, Madu Yesu Shi Hkum nan gaw de da ai Chyoi Pra ai Cahtolic Nawhku hpung hpe bai mu sagawn hkaja la nna, 1967 ning December praw (1) ya shani, Myitkyina mare, San Columban Nawku Jawng Kaba hta Chyeju madu Wa Jau J.O Sullivan a lata hta hpung shang wa sai re.

Kashin Kamun hte N gun shaja hkam la ai
Chyoi Pra ai Catholic Nawku Hpung de shang ai hpang 1968 ning May shata praw (3) ya shani hta Mohnyin Ginwang up Chyeju Madu Wa Jau Thomas Law Hkum Lawt Naw a lata hta, Sara Tangbau Ze Lum, Jan Galau Chang Sawng yan baw jum kanu kawa tai let, Henry gai ai Chyoi Pra mying jaw nna Kashin Kamun chyeju kumla hpe In Daw Gyi, Lung Zang Awng Mye mare na Salang Lagwi Chang Ting yan nu wa ni a ta hta hkam la lai wa sai.
1969 ning April shata hta Mohnyin Ginwang Ginjaw Nawku Htingnu ding shawng poi hta N Gun shaja chyeju kum la hpe, Joseph ngu ai mying hte Wa Saradaw John Howe a lata hta hkam la lai wa sai.

Hpung Tau Lit Magam hpe Gun hpai ai
1968 ning hta, In Daw Gyi, Na Mawn lit hkam Sara Kaba Tangbau Ze Lum kaw nna Na Mawn mare hte Lung Zang Awng Mye mare gaw deng (15) daram tsan gang ai majaw Sara ni ya sha ya sha n sa kawan lu ai majaw, Lung Zang Awng Mye mare hta nga ai Nawku hpung masha ni hpe Laban Nawku woi awn na hte machyi makaw, si hkrung si htan, kyu hpyi ra ai lam shagu hta woi awn na matu, Hpung Tau lit magam hpe gun hpai na lit shatsam ya sai.
1969 ning hta Ginjaw kaw na jaw ya ai Sara Pawlu Sabaw La bai du sai. Sara hte ta gindun let magam gun hpai shakut nga yang, Sara Pawlu Sabaw La hpe Ginwang up Wa Jau kaw nna shatsam ai majaw, Mohgawng ginwang, Hka San mare de bai htawt sit magam gun mat wa sai.

Chyum Jawng lung ai
1971 ning June shata praw (8) ya shani kaw nna September praw (8) ya shani du hkra Tanghpre San Luka Chyum Jawng kaw hpaw ai Sara/ma ni a ningja jat sharing hpawng hta shata (3) tup sadu sharing hkaja la lai wa sai.
1972 ning January shata praw (1) ya shani, Mohnyin Ginwang Up Wa Jau O’ Radgers kawn Tarahkaw Sara masat lek mat hpe ap ya nna In Daw Gyi, Lung Zang Mare na hpung masha ni hpe woi awn na matu lit shatsam ya hkam lai wa sai.

Dinghku de ai hte Karai Magam gunhpai ai
Sara Henry Kaiji Gam gaw asak (24) ning ten hta Karai a Shaman chyeju hte rau mayu kasha rai nga ai, Monica N Hkum Kai Htang (20) ning hte mayaw htinggaw de na matu dai ten na Mohnyin Ginwang Up Jau rai nga ai, Wa Jau O’ Radgers a lata hta Num Hkung Ran ai Chyeju Kumla hpe Shd. Nai Ding Zau Ai hte Shy. Maran Nang Kai yan sak se tai ya let, Myitkyina San Columban Nawku Htingnu Kaba kaw 1972 ning February (16) ya shani hkam la lai wa sai.
Dai shaning kaw nna Sarajan Monica N Hkum Kai Htang hte dinghku kanu kawa tai lata gin dun let dinghku lam hta mung, Nawku hpung magam lam hta mung, Buga lam ni hta mung rau ta gindun gun hpai lai wa sai.

Lung Zang Awng Mye Mare hta nga yang Yu gawan ai Mare Buga ni
1. Lung Zang Awng Mye Mare
2. Mashi Kahtawng
3. Nam Sabying
4. Seng Tawng Mare ding sa
5. Ma Lang
6. Jang Gap
7. N Braw Yang
8. Ding Hkung
9. Ja Hpyi mare ni rai nga ai.

Lung Zang Awng Mye Mare e shanu nga yang shangai shaprat ai ma ni
1. Justina Kaiji Kaw Ja
2. Benedette Kaiji Lu Mai
3. Peter Kaiji Gam Hpang ni rai nga ai.

Nawku Jawng Gap ai
Lung Zang Awng Mye Mare hta Nawku hpung masha ni hte jawm pawng, woi awn nna Karai Kasang hpe Nawku Daw Jau Shagrau Sha a shakawn kundawn na, Wenyi sut, hkam ja sut ni hpyi la na matu Nawku Jawng hpe mung gaw gap la lu sai. N dai Nawku Jawng hta Wa Jau O’Radgers hte Wa Jau Joseph Gawlu Gam yan gawan nna Missa nawng ya lai wa sai.

Lung Zang Awng Mye Mare Hten Run Ai Lam
1961 ning kawn anhte a Jinghpaw mungdaw hta mung masa n sim sa wa ai majaw, 1965 ning hta, mung dan up ai Myen Hpyen Asuya kaw nna, Mu Su Mare, Bram Gum Mare, Bang Htam Mare, Ning Ja Mare, Pyi Sang Mare, Ja Hpyi Mare, Pan Loi Mare Kaji, Pan Loi Mare Kaba, Nam Dara Mare, Kum Ba Mare buga na mung chying sha ni hpe, Lung Zang ngu ai Sam Kahtawng hte Man Mau (Ywar Thit Kung) Mare yan a ka-ang In Daw Nawng a makau e Lung Zang Awng Mye Mare hpe de nna htawt sit nga shangun ma ai.
1976 ning April shata (25) ya Laban jahpawt jau jau e Shanglawt Hpyen Hpung ni sa htim gap gasat ai majaw, Myen Hpyen Dap (15) ni gaw Htinggaw (130) daram nga ai mare hpe lani jang sha, dum nta ni yawng wan nat kau ya ma ai. Mare masha (27) tup hpe mung zingri gap sat kau ma ai. Dai shani kaw nna, mare masha ni yawng dum bru dum bra rai nga bra mat wa sai.

Kaiji Naw Naw

Friday, September 24, 2010

SARA KABA HENRY KAIJI GAM A PRAT LABAU DAW - II

MAYAT MAYA NGA PRA WA AI LAM
Kaiji ngu ai a mying shing teng lu la ai shani kaw nna mayat maya wa ai Kashu Kasha ni hta na, Kaiji Ma Mai ngu ai Shabrang wa gaw Mali Hka Sin Praw hkran hku nna, bu hkawm sa mat wa yang Sam Mung daw Lahta daw Mung Gu de du mat wa ai. Mung Gu ga de du nga ai ten hta Mung Gu Pa, Loi Nam mare na Hpau Yam Jan Gaida Gumgai langai nga ai. Dai Gumgai gaw shingma e Mu Shakrwi kaba tu nna gade tsi yu tim n mai hkraw rai nga nga ai. Dai Gumgai gaw nau myit htum wa ai majaw shi a shakrwi hpe lu tsi shamai ya ai wa hpe Shi a Kasha num sha hte jaw sha na ngu nna n dau shabra dat nu ai da.

N dai shiga na ai hte rau anhte a kaji kawa wa Kaiji Ma Mai gaw ngai chye tsi ya ai, kaja wa shi kasha hpe hkrak jaw na da i, ngu san sagawn la nu ai da. Dai shaloi Gumgai dai gaw e mai hkra she tsi ya rit law kaja sha Nye Kasha hpe nan jaw sha na law ngu ga sadi jaw nu ai da.

Dai kaw nna buhkawm shabrang Kaiji Ma Mai wa gaw kabu gara rai tsi tsi shakut hpang wa nu ai. Kaja wa dai Hpau Yam jan Gaida mung kaja sha shi a mu shakrwi a na mai mat nu ai da. Dai kaw nna shi a tsaw ra la ai kasha Hpau Yam Htu (Labau Htu) ngu ai shayi sha hpe jaw ya nna kun dinghku gaw de prat wa ai kaw nna mayat maya ai kasha ni gaw.
1. Kaiji Gam
2. Kaiji Naw
3. Kaiji La
4. Kaiji Tu ni rai nga ai

N dai yan nau ni marai (4) re ai hta na Kaji htum Kaiji Tu gaw a sak apart ram wa jang, kun dinghku de na matu mayu kasha Hpau Yam Ma Hkun ngu ai hte dinghku de nna mayat maya wa ai kasha nig aw,
1. Kaiji Gam
2. Kaiji Kaw
3. Kaiji Naw
4. Kaiji La
5. Kaiji Tu
6. Kaiji Lu
7. Kaiji Tang
8. Kaiji Roi ni rai ma ai.

N dai yan nau ni hta na Kaiji Naw gaw asak apart ram wa jang mayu kasha Hpau Yam Ma Bu hte mayaw dinghku de nna mayat maya ai kasha ni gaw,
1. Kaiji Gam
2. Kaiji Bawk
3. Kaiji Kaw
4. Kaiji Lu (Ma Soi)
5. Kaiji La
6. Kaiji Tu
7. Kaiji Htu ni rai ma ai.

La n Tu, Kaiji Tu gaw Mayu Kasha Lahtaw Nang Seng hte Dinghku de nna mayat ai Kasha ni gaw,
1. Kaiji Kaw
2. Kaiji Kum Htoi (Brang Htun) ni rai ma ai.

Kaiji Kum Htoi (Brang Htun) gaw mayu Kasha Rosa Lagwi (Labang) Hkaw Sawng hte kun dinghku de nna Kasha ni marai (9) tup mayat maya let, ya ten In Daw Gyi, Nam Mawk Kam mare e yi sun hkau na galaw sha nna nga nga ma ai. Kaiji Kum Htoi (Brang Htun) hte Rosa Lagwi Hkaw Sawng yen a Shayi sha alat Kaiji Hkawn Ra gaw Kaiji kasha ni yawng hta na shawng ningnan hpaji jan mau hpe gup la lu ai wa re.

La N Naw Kaiji Bawk (Sawai) gaw sak prat ram wa jang mayu kasha Elizabeth N Hkum Bawk Hkawn hte kun dinghku de nna mayat maya wa ai kasha ni gaw,
1. Kaiji Gam (Sara Henry Kaiji Gam)
2. Kaiji Kaw Seng
3. Kaiji Lu Nan
4. Kaiji Naw
5. Kaiji Roi
6. Kaiji La Tawng
7. Kaiji Tu Lum
8. Kaiji Tang Gun
9. Kaiji Htu ni rai ma ai,

N dai yan nau ni hta na, Kaiji Gam (Sara Henry Kaiji Gam) gaw mayu kasha rai nga ai Monica N Hkum Kai Htang hte kun dinghku de nna mayat ai kasha ni gaw,
1. Justina Kaiji Kaw Ja
2. Benedette Kaiji Lu Mai
3. Peter Kaiji Gam Hpang
4. Paul Kaiji Naw Awng (labau ka ai wa)
5. Joseph Kaiji La Doi
6. John Kaiji Tu Lum
7. Bosco Kaiji Tang Gun (1991 ning hta n nga mat sai)
8. Mary Kaiji Roi Nu
9. Francis Kaiji Yaw Htung
10. Cecilia Kaiji Htu Lum (1989 ning hta n nga mat sai)
11. Columban Kaiji Hka Li
12. Blais Kaiji Ji Pan
ni yawng (12) tup rai ma ai.

I. Justina Kaiji Kaw Ja gaw Joseph Maran Tu Htang hte mayaw dinghku de nna ya ten N Mawk Ginwang, Nam Hpak Hka (Deng 17) mare hta shanu nga ma ai.
Kasha ni gaw, 1. Augustine Maran Brang Shawng, 2. Henry Maran Naw Naw, 3. Solamon Maran La Myen, 4. Patrick Maran Tang Ji, 5. Johnpaul Yaw Di, 6. Maran Kaw Nu ni rai ma ai.

II. Benedette Kaiji Lu Mai gaw Awng La hte kun dinghku de nna, ya ten In Daw Gyi, Hepu mare e shanu nga ma ai,
Kasha ni gaw, 1. Teresa Sut Pan Seng, 2. Aloysio Sut Awng, 3. Rose Mary Lu Ja ni rai ma ai.

III. Peter Kaiji Gam Hpang gaw mayu kasha rai nga ai, Teresa Labu Pri Ja hte dinghku de nna ya ten Danai mare, Simsa Lawk kaw shanu nga ma ai.
Kasha ni,
1. Kaiji Brang Nan (n nga mat sai)
2. Joseph Kaiji Naw Ja (n nga mat sai)
3. Madelena Kaiji Sut Ring Pan
4. Alexandar Kaiji Awng Myu Lawt
5. Veronica Kaiji Lu Lu Awng ni rai ma ai.

IV. Joseph Kaiji La Doi gaw mayu kasha rai nga ai, Gadu (Lawhkum Hpai) Seng Hkawn hte mayaw dinghku de nna ya ten Danai, Nawng Nyeng mare e shanu nga ai.
Kasha ni gaw,
1. Paul Kaiji Htoi Awng
2. Margaret Kaiji Nu Nu Pan (n nga mat sai)
3. Andrew Kaiji Naw San
4. Kaiji Lung Lung ni rai ma ai.

V. Mary Kaiji Roi Nu gaw N Hkum Tsam Ja Naw hte kun dinghku de nna ya ten Danai mare, Simsa lawk hta shanu nga ma ai.
Kasha ni , 1. Aganes Ja Nu Pan, 2. Goretti Ja Brim Nu ni rai ma ai.

Kaiji Naw Naw

SARA KABA HENRY KAIJI GAM A PRAT LABAU DAW - I

SHANGAI CHYINGHKAI WA AI

Henry Kaiji Gam gaw November 11, 1948 ning laban hpang (4) ya jahpawt hkying 8:00 ten, Lahta Sam Mung, Mung Gu, Gai Sa Wan Kahtawng e shangai chying hkai ai re. Hpang e Mung Gu Pa Gat Mare e nga kaba wa ai re.

Bu htawt N Gaw htawt ai lam
1959 ning Lahta Sam Mung, Mung Gai ‘Gai’ Gat mare kaw shanu machyu nga ai kaw nna, chyeju madu Mayu dingla rai nga ai Sara N Hkum Naw Pa woi awn nna, Nai mam mangai ngai ai, Ja gumhpraw summwi mu ai, a ja lung seng marang htu ai, Ga sau kaja ai Buga rai nga ai Wunpawng Jinghpaw Mungdaw, Mohnyin Ginwang In Daw Gyi, Nawng Lut Pa, mayu du na lamu ga rai nga ai de htawt shanu hkawm wa sai.
Share N Hkum, N Gan, Mu Su Yang gade htawt lung wa nna, Nawng Hkyu ngu ai mare n nan hpe wa de la nna, dai mare hta nga ga ai. Rai tim dai mare gaw lanam ta ten e mare hka lim ai majaw 1960 ning ginhtawng e, mare kaga htawt de na matu shara bai tam la nna, Brang Gum mare ngai ai hpe Duwa Namawn Zau Lai woi de da ai mare de bai htawt sit nga ga ai.

KANU KAWA
Sara Henry Kaiji Gam a chying hkai Kawa gaw, Simon Kaiji Bawk (Sawai) nga ma ai. Chying hkai Kanu gaw Elizabeth N Hkum Bawk nga ma ai. Chying hkai Kawa gaw asak (56) ning hta In Daw Gyi, Hepu mare e 29/2/1980 ning hta Madu Yesu woi la sai, Chying hkai Kanu gaw ngwi pyaw hkam kaja let Kashu Kasha ni rau naw nga nga ai.

KAHPU KANAU NI
Chyurum ai hpunau ni yawng marai (9) nga ai. Kanau Kaiji Kaw Seng, Kaiji Lu Nan, Kaiji Naw, Kaiji Tu, Kaiji Htu, Kaiji Tang n dai marai (5) gaw Madu Yesu woi la sai. Kanau Kaiji Roi, Kaiji La Tawng annau ni (3) gaw asak naw hkrung nga pra nga ga ai.

AMYU RU SAI ( MYING HKAWT)
Ladaw N Lam a myu ni rai nga ai. N Lam Tu Ji hte Lahkri Kai yan kun dinghku de ai kaw nna htinggaw mying hkawt lu wa sai. N Lam Tu Ji a mying (Ji) ngu ai ga hkum hpa la, LaHkri Kai a mying hpe (Kai) ngu ai ga hkum hpe la rai nna, num sha mying hpe shawng kaw bang, la sha mying hpe hpang e bang rai nna (Kaiji) ngu ai Htinggaw mying hkawt a mying lu la ai re. Dai majaw daini masha yawng e shaga ai htinggaw mying gaw Kaiji ni nga shaga lang ai re.

Shd. Paul Kaiji Naw Awng

Thursday, September 23, 2010

TENG MAN AI SAKHKRUNG LAM

Kalang mi hta Hkaw Hkam langai mi gaw, shi a Gumra jawng ninghkring, hpyen jaubu hpe shaga la n htawm, shi a Gumra hte lu shinggrup hkawm ai lamu ga ni yawng hpe shi hpe jaw na lam tsun dat ai. Shaloi Gumra jawn ninghkring wa gaw myit yu ai lam n nga ai sha, shi a Gumra hpe jawng n na, lamu ga ni law law hpe madu lu na matu lu lawan lu ai daram lawan hkra pru mat wa nu ai.
Shi gaw, lamu ga law law hpe madu la lu na matu, n hkring n sa, jawn hkawm mat wa sai, gade mi puba, kaw si hpang gara ai rai tim, n hkring n sa Gumra jawn lagat hkawm ai. Shi a myit hta lamu ga law law lu madu la na hpe sha myit let shara law law wa chyam hkra jawn hkawm nga nu ai.

Hpang jahtum, shi lamu ga ni law law hpe lu jawn shinggrup la ai ten hta gaw, shi hta n gun a tsam ni yawng yawm mat wa sai, kaw si hpang gara ai, puba ai lam ni a majaw si na daram rai mat wa ai. Dai shaloi she shi hkum hpe shi ga san, san hkrup dat ai.
Lamu ga law law wa lu madu la na matu hpa majaw nye a hkum hpe ngai nan, dai daram zingri taw ai kun? Ngai si mat yang ngai hpe lup makoi na matu lamu ga shara loi mi sha ra ai she re nga, shi hkum shi bai dum wa ai.

Lahta na maumwi kaw na mabyin gaw anhte marai hkum shagu a prat hkrum lam hte bung nga ai. Anhte gaw ja gumhpraw lu na matu, awng dang lam ni lu la na matu, masha ni hkungga manu shadan ai lam ni hpe lu la na matu, shani shagu anhte a hkum hpe anhte n hkring n sa shangun sha nga ga ai, zingri taw nga ga ai.

Tinang hkum a hkam ja lam, dum nta masha ni a myit pyaw lam, shingra tara hte makau grup yin hta byin nga ai lam ni, tinang kaja wa ra sharawng galaw mayu ai lam ni hpe gaw n dum shami, malap mali rai da chye nga ga ai. Tinang nan myi di, na hpang, n gun a tsam htum hkra hkan galaw shakut taw nga ai lam ni gaw madu a sak hkrung hkawm sa lam hta, kaja wa ra a hkyak ai lam ni nre ngu hpe dum chye wa ai shaloi gaw, kaja wa galaw ra ai lam ni hpe galaw na matu shabai la n lu mat sai hpe dum chye wa ga ai.

Shinggyim masha langai mi sa pra ai ngu ai gaw, ja gumhpraw tam na matu, a rawng a ya lu na, masha wa e hkungga manu shadan ai hkrum na matu sha, sa pra ai n rai ga ai. Bai, a mu bungli sha galaw na matu, san san sa pra ai mung n rai na re shadu ai. Tinang a sak hkrung hkawm sa lam a matu a mu bungli ni hpe tam galaw ra ai zawn, tinang a prat hpe myit dik myit pyaw lam lu hkra mung shakut ra nga ga ai. Magam bungli, dum nta masha, hkring sa ten, makau grup yin ni hte tingkyeng a hkying a ten n dai lam ni hpe rap rap ra ra chye tam la ra ga ai. Tinang a prat hta rap ra hkra gara hku shakut nga sa na lam hpe tinang nan daw dan nga sa ra ai. Tinang a prat hta gara grau a hkyak ai ngu ai lam ni hpe masat n na aten hpe rap ra ai hku masing jahkrat la na ngu hpe mung chye ra ga ai. N dai zawn masing jahkrat daw dan ai lam hta mung, tinang nan a myit kraw salum kaw na pru wa ai, myit kaw hkan n na daw dan ra nga ga ai.

Ngwi pyaw simsa ai lam gaw, shinggyim masha sa tai ai a lachyum hte myit mada shara re ai zawn, sak hkrung hkawm sa lam a matu yaw shada lam pang dung mung rai nga ai. Dai re majaw tinang, ra sharawng, galaw mayu ai (manang wa hpe dingbai dingna n jaw ai baw) lam ni hpe hkan sa galaw shakut ra ai. Shingra tara hpe tsawra manu shadan chye ra ai. Gadun la ai anhte a sak prat hpe lam n mai shadam kau ai, manu shadan la ra ga ai. Ngwi pyaw simsa ai ngasat nga sa lai len hte, tinang a prat hpe gaw gap sa wa ga.

Na a myit sumru ai lam ni hpe manu shadan u, dai ni gaw na a ga ni byin wa ai. Na a ga ni hpe manu shadan u, dai ni gaw na a magam bungle ni rai wa ai. Na a magam bungle ni hpe manu shadan u, dai ni gaw na a kyang lai len ni tai wa ai. Na a kyang lai len ni hpe manu shadan u, dai ni gaw na sak hkrung hkawm sa lam a yaw shada ai pan dung ni tai wa nga ai.

Mut Tsawm